Konumu

Edine şehrinin kuzeyinde günümüzde Sarayiçi olarak bilinen, Tunca Nehrinin ikiye ayrıldığı güneydeki kolunun üzerinde, şehri Kırkpınar Güreş Alanına, eski zamanlarda da saraya bağlayan ilk köprüdür. Köprü günümüzde Tunca Nehrinin Sarayiçi’nde ikiye ayrılıp birleştiği kollardan güneyde kalan kolunda kuzeydoğu – güneybatı düzlemindedir.

Tarihi ve Tanımı

Köprü Kanunî Sultan Süleyman Han’ın döneminde Mimar Sinan (Koca Mi'mâr Sinân Âğâ) tarafından yapıldığı birçok kaynakta geçse de Sâî Mustafa Çelebi’nin “Tezkiretü'l - Bünyan ve Tezkiretü'l – Ebniye” Mimar Sinan'ın Anıları kitabında Mimar Sinan’ın köprüleri arasında bahsi geçmez. Binaenaleyh köprünün yapım tarihi, selefi Fatih Köprüsü gibi belirsizdir. Lakin eski kaynaklara bakıldığında Kanunî Sultan Süleyman Han, 1530 ile 1561 tarihleri arası ünlü ve baş mimarı olan Mimar Sinan’a saraya su ulaştırmasını ister ve bu nedenle Sarayiçine iki tane su terazisi yapılır. Bunlar Adalet Kasrı (hemen Fatih Köprüsünün yanındaki) ve Terazi Kasrıdır (Kanunî bir diğer adı ile Saray Köprüsünün hemen başındaki bu yapı 1877-78 yıllarında Osmanlı – Rus savaşından sonra yıktırılmış ve günümüzde mevcut değildir). Bu su terazileri ile birlikte saraya daha kısa şekilde ulaşmak için köprü yapılmasını da buyurmuştur. Nitekim köprünün yapım tarihini, başucundaki Terazi Kasrı’nın yapım tarihi olan 1554 olarak almak daha doğrudur. Köprü günümüzde Kanunî Köprüsü olarak isimlendirilse de Edirne halkı tarafından en çok Saray Köprüsü diye bilinir ve bu isim daha yaygın kullanır.

Kanunî–Saray Köprüsü hörgüçlü tipte, özenle işlenmiş kesme taşlardan olup kemerleri sivri formdadır. Köprünün ortasındaki iki gözü büyük yanlardaki küçük olmak kaydıyla 4 gözlü olup, boyu60 m., genişliği5 m.‘dir.Köprünün yapı taşları ince yontu ve çok özenli kesme taşlardan yapılmış, tarih köşkü ve balkonu yoktur. Lakin varsa bile kitabesi günümüze ulaşmayan köprünün güneybatıya bakan orta ayağındaki sel yaran bir paye şeklinde köprünün korkuluklarına kadar uzatılmış ve köprüde sanki daha evvel tarih köşkü veya balkon varmış gibi bir izlenim bırakmıştır. Saraya gelen kayıkların ve sandalların yanaşabilmesi için köprünün her iki kıyısında da rıhtım yapılmıştır. Köprünün sel yaranları iki tarafında da simetrik şekilde kesik altıgen üstüne bunu tamamlayacak külah şeklindedir.