Kuvvetli bilek, mangal gibi bir yürek: Pehlivan 


Hz. Hamza'dır pirimiz, Kel Aliço, Koca Yusuf, Kurtdereli, Adalı Halil'ler ustamız, Kırkpınar'dır bizim er meydanımız. Alta düşünce üzülmeyiz, üste çıkınca sevinmeyiz; bileğimizin hakkıyla, Başpehlivan olmaktır hedefimiz...

Pehlivan sözcüğü Farsça bir kelimedir. Asıl anlamı yürekli, cesur ve yiğit ise de Zabit, vali, iri vücutlu ve doğru sözlü kimseye de Pehlivan denilir. 

Selçuklular zamanında kahramanlık gösteren savaşçılara, üstün başarı kazanan atıcı, güreşçi, gürzcülere Pehlivan denildiği gibi bu sıfatın 16. yüzyıl başlarında yalnız sporcular için kullanılmış olmasıdır. Pehlivan deneyiminin bu anlamda kullanılışı Sultan II. Mahmut çağının sonuna kadar süre gelmiştir.

Yağlı güreş müsabakalarına katılan pehlivanlar boy ve yaş tespitlerine şu katogorilere göre güreşirler

A) Minik kilo ve görünümüne göre ikiye ayrılır:
1- Minik (8-10 yaş arası)
2- Minik (10-12 yaş arası)

B) Teşvik
Yaş12-14

C) Tozkoparan
Yaş 14-16

D) Deste Küçük Boy
1- Yaş 16-18 arası
2- Güreş mazisi 2 yıla kadar
3- Azami 70 kg

E) Deste Orta Boy
1- Yaş 18-19 arası
2- Azami 80 kg

F) Deste Büyük Boy
1- 19-21 Yaşı bitirmiş olanlar
2- Azami 90 kg

G) Küçük Orta Küçük Boy, Küçük Orta Büyük Boy, Büyük Orta Boy, Başaltı Boyu, Baş Boyu için Yaşı 21’i geçmiş tecrübeli güreşçiler kiloları 65 altında ise; hakem komitesinin kararı ile sadece deste büyük boyda güreştirilebilirler.

Baş haricindeki kategorilerde birinci olanlara ve dereceye giren pehlivanlara verilen ödül ise özendirme niteliğindedir. Pehlivan ödülü para olacağı gibi at, öküz, dana veya koç da olabilir. Eski yıllarda Başpehlivana deve, baş-altı pehlivanına boğa, büyük-orta’ ya kısrak, diğer boylara da bunlara benzer ödüller verilirdi.

Tarihi Kırkpınar güreşlerinde baş altında birinci olanlar başa çıkar. Diğer boyların birinci ve ikincileri Tarihi Kırkpınar güreşlerinde bir üst boyda güreşir.

Baş güreşleri

Türk güreşinin kalbi olan Kırkpınar'a katılmak, er meydanında peşrev çekmek ve güreş tutmak bütün pehlivanlar için gurur vesilesi olmuştur. Kırkpınar'da en heyecan verici güreşler ise baş güreşlerinde yapılmaktadır.

Başa güreşecek olan pehlivanların ilk amacı, Kırıkpınar'da başpehlivan olmaktır. Ancak başpehlivanlığı elde eden pehlivanın diğer bir amacı da güreşi üst üste 3 yıl kazanarak Altın Kemer'e ilelebet sahip olmaktır. 

Kırkpınar'ın Cumhuriyet öncesi en önemli Başpehlivanları Kel Aliço, Koca Yusuf, Kurtdereli Mehmet, Adalı Halil gibi Cihana nam salmış olan pehlivanlardır. 

Cumhuriyet döneminde ise en namlı pehlivanlar olarak Bandırmalı Ali Acar, Tekirdağlı Hüseyin Alkaya, Samsunlu İbrahim Karabacak ve Karamürselli Aydın Demir, Denizlili Hüseyin Çokal ve Karamürselli Ahmet Taşçı gözümüze ilk çarpanlardır.

Güreşler için çağrılan ve başaltı birinciliği olan pehlivanlar dışında, aşağıdaki koşulları yerine getiren güreşçiler de Kırkpınar'da müsabakalara katılabilirler .

Serbest ile Grekomen dallarında güreşen milli güreşçilerden Kırkpınar'a katılabilecek olanlar: 

-Büyükler güreşinde 96 kg. ve 120 kg’larda serbest ve greko-romen stilinde Avrupa şampiyonalarında birinci olanlar,

-Dünya şampiyonalarında ve Olimpiyatlarda ise ilk üç dereceye girenler

-Gençler serbest stilde Dünya ve Avrupa şampiyonasında 120 kg da birinci olanlar

Federasyon Teknik Kurulunca milli takıma girebileceği belirtilen sporcular, Federasyondan izin almak kaydıyla başa güreşirler.

Cumhuriyet öncesi ve sonrasında yıl yıl Kırkpınar'da Başpehlivan olmuş güreşçiler ise şunlardır.

1861-1886 Kel Aliço
1887 Şumnulu Koca Yusuf
1888 Adalı Halil
Hergeleci İbrahim
Silivrili Molla İzzet Çatalcalı Nakkaş Eyüp
Kızılcıklı Mahmut
Kurtdereli Mehmet Çolak Mümin Molla
Suyolcu Mehmet
1924 Benli Badullah
1925 Geçkinli Yusuf
1926 Edirneli Kara Emin
1927 Manisalı Rıfat
1928 Mandıralı Kayıkçı Ahmet
1929 Gostivarlı Mülayim
1930 Bandırmalı Kara Ali Acar
1931 Bandırmalı Kara Ali Acar
1932 Bandırmalı Kara Ali Acar
1933 Bandırmalı Kara Ali Acar
1934 Mülayim Pehlivan İle Tekirdağlı 
Hüseyin Akkaya Yenişemedi
1935 Tekirdağlı Hüseyin Akkaya 
1936 Tekirdağlı Hüseyin Akkaya
1937 Tekirdağlı Hüseyin Akkaya
1938 Tekirdağlı Hüseyin Akkaya
1939 Tekirdağlı Hüseyin Akkaya
1940 Tekirdağlı Hüseyin Akkaya
1941 Tekirdağlı Hüseyin Akkaya
1942 Tekirdağlı Hüseyin Akkaya
1943 Babeskili İbrahim Erdi
1944 Hayrabolulu Süleyman Ertaş
1945 Babeskili İbrahim Erdi
1946 Sındırgılı Şerif Ünal
1947 Düzceli Çolak İsmal İle Hayrabolulu Süleyman Ertaş Birlikte Diskalifiye Edildiler
1948 Babaeskili (Kulelili) Mustafa Yenici
1949 Sındırgılı Şerif Ünal
1950 Hayrabolulu Süleyman Ertaş
1951 Adapazarli Irfan Atan
1952 Samsunlu İbrahim Karabacak
1953 Adapazarli Irfan Atan
1954 Samsunlu İbrahim Karabacak
1955 Adapazarli Irfan Atan
1956 Samsunlu İbrahim Karabacak
1957 Bandırmalı Kara Hasan Acar
1958 Adapazarli Adil Atan
1959 Samsunlu İbrahim Karabacak
1960 Samsunlu İbrahim Karabacak
1961 Sindirgili Mehmet Ali Yağci
1962 Layık Pehlivan Görülmedi
1963 Adapazarlı Sezai Kaymaz
1964 Sidirgili Mehmet Ali Yağci
1965 İzmirli Göçmen Kara Ali Çelik
1966 Ordulu Mustafa Bük
1967 Ordulu Mustafa Bük
1968 Ordulu Mustafa Bük
1969 Babaeskili Nazım Uzun
1970 Layık Pehlivan Görülmedi
1971 Denizlili Hasan Şahin
1972 Akhisarlı Arap Mustafa Yıldız
1973 Ordulu Davut Yilmaz
1974 İzmirli Göçmen Kara Ali Çelik
1975 Güreşler Yarida Kaldi
1976 Karamürselli Aydın Demir
1977 Karamürselli Aydın Demir
1978 Karamürselli Aydın Demir
1979 Bandirmali Sabri Acar
1980 Muğlalı Mehmet Güçlü
1981 Akhisarlı Arap Mustafa Yıldız
1982 Denizlili Hüseyin Çokal
1983 Denizlili Hüseyin Çokal
1984 Denizlili Hüseyin Çokal
1985 Bandirmali Sabri Acar
1986 Baıkesirli İbrahim Gümüş
1987 Hataylı Recep Kılıç
1988 Antalyalı Recep Gürbüz
1989 Balıkesirli Saffet Kayalı
1990 Karamürselli Ahmet Taşçı
1991 Karamürselli Ahmet Taşçı
1992 Karamürselli Ahmet Taşçı
1993 Karamürselli Ahmet Taşçı
1994 Antalyali Cengiz Elbeye
1995 Karamürselli Ahmet Taşçı
1996 Karamürselli Ahmet Taşçı
1997 Karamürselli Ahmet Taşçı
1998 Antalyali Cengiz Elbeye
1999 Karamürselli Ahmet Taşçı
2000 Karamürselli Ahmet Taşçı
2001 Vedat Ergin (Ankara Büyük Şeh Bld)
2002 Savaş Yıldırım 
2003 Kenan Şimşek
2004 Ordu Ünye Recep Kara
2005 Şaban Yılmaz
2006 Osman Aynur
2007 Recep Kara
2008 Recep Kara
2009 Mehmet Yeşilyeşil
2010 Mehmet Yeşilyeşil
2011 Ali Gürbüz
2012 Ali Gürbüz
2013 İsmail Balaban
2014 Fatih Atlı
2015 Orhan Okulu
2016 Recep Kara

2004 643cü tarihi Kırkpınar Başpehhivanlığını 22 yaşında Kazanan Ordu Ünye'li Recep Kara, Cumhuriyet Tarihimiz boyunca en genç başpehlivan olma ünvanını da kazanmıştır.