Kırkpınar'ın hamisi: Kırkpınar Ağası

Her ne kadar bugün Kırkpınar Güreşlerinin organizasyonu Edirne Belediye'since yürütülse de tarihi bir kişilik olan Kırkpınar Ağası ağırlığını hala korumaktadır. 

Cumhuriyet dönemine kadar güreşlerin tüm organizasyonu Kırkpınar ağalarının sorumluluğunda idi. Kırkpınar Güreşlerinin ilginç yönlerinden biri olan Kırkpınar ağalığı, Pehlivanları çağıran, yarışmaları düzenleyen, gelen konukları ağırlayan, yemek ve yatacak yerlerini temin eden, örf ve adetlere uygun olarak güreşlerin yapılmasını sağlayan , ödüller veren ve güvenlik düzeni alan yetkiliydi.

Kırkpınar Ağası, güreşlerden bir hafta önce Ağa çadırını, Pehlivanların ve misafirlerin çadırlarını meydanın etrafına kurdurmaya başlardı. Güreşlerden iki gün önce de yemek kazanları, kapları ve aşçılar gelerek kazan kaynatmaya ve misafirlere hazırlık yapmaya başlarlardı.

Kırkpınar'dan 20-25 gün önce Kırkpınar Ağası tarafından her tarafa kırmızı dipli mumlar gönderilirdi. Bu mumlar, şehir, kasaba ve köylerdeki kahvelerin tavanlarına asılırdı. Bunların ifade ettikleri mâna halkı Kırkpınar'a davetti.

Ağa'nın bu denli sorumluluğuna karşılık olarak Cumhuriyet'in ilk dönemlerinde ayağa kalkmaya çalışan Türk milletinin 1930-1950 yılları arasında Kırkpınar organizasyonu ile ilgilenecek pek durumu yoktu. Dolyısıyla Kırkpınar Güreşleri'nin sorumluluğu ile organizasyonunun Kızılay Kurumu ile Çocuk Esirgeme Kurumu'nun müşterek olarak üstlenilmiştir. Bu tarihler arasında Kırkpınar Ağalığı yetki ve sorumlulukları adı geçen dernekler tarafından yürütüldü.

1950 yılından sonra Kırkpınar Güreşleri'nin organizasyonu Edirne Belediyesi tarafından üstlenilmeye başlandı. Kırkpınar Ağalığı da sembolik olarak her yıl açık artırmaya çıkartılan koça en fazla yüksek fiyatı veren kişi tarafından yürütüldü. 


Kırkpınar ağalarının görev ve yetkileri ise günümüze kadar şu esaslar dahilinde kaldı:

Koç parasını vermek (Açık artırmada sözverdiği para) 

Kurtuluş Bayramı'na iştirak etmek,

Güreşlerin son iki gününde Ağa Çadırı'nda misafir, protokol ve pehlivanlara yemek vermek,

Güreşçilerin hakkını gözetmek ve onları korumak.

Kısacası güreşler döneminde bütün sorumluluğu üstlenmek.

1984 yılından sonra ise görev ve yetkileri Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın çıkardığı yönetmelikler belirledi. Bu da kısaca güreşçilerin manevi hamiliğini üstlenmek ve organizasyon komitesinin tabii üyesi olmaktır.

Ağa Giyimi

Kırkpınar Ağası "Rumeli Kesimi" tabir edilen biçimde giyinir. Başında "serpus " olur. Bu bir tür şapkadır. Ağa, ayağına şalvar giyer. Gömleğine "Camadan" denir, Camadanın üzerine "Yelek" geçirilir. Camadan ve yelek, fesin üstüne bağlanan bez ve şalvar,hepsi de ayrı ayrı işlemelidir. Ağanın ayağında ince topuklu rugan yemeni(deri ayakkabı)
bulunur. Konuklarıyla birlikte çadırına kurularak güreşleri izleyen ağa,elinde iri taneli kehribardan yapılma 99'luk tesbih taşır.


Halil Pehlivan (Köse Ömer Köyü)
Ali Pehlivan (Köse Ömer Köyü)
Sait Pehlivan (Köse Ömer Köyü)
Hacı Hüseyin Ağa.
Hacı Hasanoğlu (Sadırlı Köyü)
Ahmet Ağa (Avkat Lakaplı)
Zaptiye Hasan Ağa (Kumarlı Köyü)
Bankacı Mehmet Efendi (Orta Köy)
Kolçubaşı Çerkez Emin Ağa (Edirne)
Hamza Ağa (Edirne/Kirişhane)
Tabhaneden Tahir Ağa (Edirne)
Adalı Halil Pehlivan.
Kakiloğlu Halil Ağa (Duca Arız köyü ) "Eşref aga ile müşterek"
Rasim Efendi (Çocuk Esirgeme Kurumu İdaresi heyetinden)
Kavaf Recep Efendi.
Terzi Şevket Efendi
Çubukçu Rasim Çavuş
Bedestenli Mahmut Efendi.
Rıza Efendi (Edirne/Kıyık)

1950'den günümüze Kırkpınar Ağaları

1950 Murat Şener (Karacaköylü)
1951 Murat Şener (Karacaköylü)
1952 Murat Şener (Karacaköylü)
1953 Nurettin Manyas (Edime Milletvekili)
1954 Yaşar Yardımcı (Edirneli)
1955 Mehmet Çardaktan (Edirneli- Şoför Mehmet)
1956 İbrahim Bildik (Edirneli)
1957 Dökmeci Hüseyin Özakıncı 
1958-59 Ahmet Merter (Ahırköylü)
1960 Salim Doğramacılar (Edirneli)
1961 Hilmi Atakan (Edirneli)
1962 Muhittin Ağaoğullan (Edirneli)
1963 Ali Rıza Keleşoğlu (İstanbullu)
1964 Hasan Vatan (Edirneli)
1965 Hakkı Meriç (Edirne Elçi Köylü)
1966 Muzaffer Bilge (Babası Gazanfer Bilge'nin rahatsızlığı nedeniyle 11 yaşında babasının yerine ağalık yapmıştır.) 
1967 Süleyman Şahin (Çanakkaleli) 
1968 Süleyman Şahin (Çanakkaleli) 
1969 Gazanfer Bilge (Karamürselli)
1970 Gazanfer Bilge (Karamürselli)
1971 Celal Hacı Eyüpoğlu
1972 Doğan Görkey (Babaeskili)
1973 Hamit Kaplan (Tokatlı)
1974 Şevki Alan (Samsunlu) 
1975 Zülküf Karabulut (Akyazılı)
1976 Zülküf Karabulut (Akyazılı)
1977 Fethi Atan (Adapazarlı)
1978 Sabahattin Tekcan (Tekirdağlı)
1979 Süleyman Özmercan (Bandırmalı)
1980 Cemal Pul (Edirneli)
1981 Mehmet İriş (Edirneli)
1982 Ali Ayağ (Edirne Büyükgerdelli Köyünden)
1983 Ali Ayağ (Edirne Büyükgerdelli Köyünden)
1984 Mustafa Bilgin (Edirne)
1985 Mustafa Bilgin (Edirne)
1986 Halil Kılıçoğlu. 
1987 Hasbi Menteşoğlu (Samsun)
1988 İbrahim Çayla (Bursa)
1989 Kemal Özkan (İstanbul)
1990 Murat Köse (Çanakkale)
1991 Alper Yazoğlu 
1992 Alper Yazoğlu 
1993 Alper Yazoğlu 
1994 Oğuzhan Bilgin 
1995 Hüseyin Şahin 
1996 Hüseyin Şahin 
1997 Hüseyin Şahin 
1998 Hüseyin Şahin 
1999 Ayhan Sezer 
2000 Emin Doğansoy
2001 Murat Saruhan
2002 M. Sait Yavuz
2003 Necdet Çakır
2004 Mustafa Altunhan
2005 Adem Tüysüz