Birleşik kamu-iş’in araştırmasına göre, dört kişilik bir ailenin açlık sınırı ocakta bir önceki aya göre yüzde 5,91 oranında artarak bin 630 liraya kadar çıktı.

Döviz kurlarının, ekonomideki bozulmanın yanı sıra başkanlık tartışmalarıyla iyice derinleşen siyasi istikrarsızlığa bağlı olarak hızla artmasına, hükümet ve Merkez Bankası’nın seyirci kalmaya devam ettiği ocak ayında gıda fiyatları aldı başını gitti. Dört kişilik bir ailenin dengeli ve sağlıklı beslenebilmesi için gereken gıda harcaması tutarı bin 630 liraya tırmandı.

Birleşik Kamu-İş Konfederasyonu Ar-Ge Birimi’nin,  dört kişilik bir ailenin dengeli ve sağlıklı beslenmesi için tüketmesi gereken gıda miktarları ile diğer ihtiyaçlarını dikkate alarak hesapladığı açlık sınırı ve yoksulluk sınırı araştırmasının bu yıl ocak ayına ilişkin sonuçları açıklandı.

Buna göre dört kişilik bir ailenin açlık sınırı ocak ayında bir önceki aya göre 90,9 lira daha artarak bin 630 liraya çıkarken, gıda dışındaki gereksinimler için yapılması gereken harcama da 65,5 lira artarak 4 bin 842,9 liraya yükseldi. Gıda ve gıda dışı gereksinimlerin yoksunluk hissi çekilmeden insan onuruna yaraşır bir şekilde karşılanabilmesi için gereken toplam aylık harcama tutarını gösteren yoksulluk sınırı ise156,4 liralık artışla 6 bin 472,6 lira oldu.

SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin açlık sınırını zaten karşılamayan aylıklarına Ocak ayında yapılacak olan yüzde 4,37 ve memur emeklileri ile kamu çalışanlarına yapılan yüzde 3 oranındaki zam daha yılın ilk ayında eridi.

GIDA HARCAMALARI

Dört kişilik bir ailenin gıda yoksulluğu sınırı ocak ayında bir önceki aya göre yüzde 5,91 oranında artarak bin 538,8 liradan bin 629,7 liraya yükseldi. Açlık sınırında yaşanan artış büyük ölçüde taze meyve, sebze, un, pirinç-bulgur,  et grubunda yaşanan fiyat artışlarından kaynaklandı.

Ankara’da en fazla alışveriş yapılan pazar ve marketlerden derlenen fiyatlara göre ocakta et (kırmızı et, tavuk ve balık) için yapılması gereken harcama tutarı yüzde 2,74 oranında artarak 485,9 liraya yükseldi. Aralık ayında yüzde 39,5 oranında artan yumurta fiyatları ocakta ise yüzde 17,56 oranında gerilerken, fiyatı düşen diğer ürünler ise yüzde 0,66 ile kuru bakliyat, yüzde 0,12 ile süt-yoğurt, yüzde 5.47 ile kuru soğan oldu.  Diğer gıda gruplarının ise tümünde fiyat artışları yaşandı.

Ocak’ta taze meyve harcamaları yüzde 24,8, taze sebze harcamaları yüzde 29,07,  pirinç-bulgur harcamaları yüzde 11,98,  un harcamaları yüzde 29,3, yağ harcamaları yüzde 5,38,  zeytin harcamaları ise yüzde 9,59 oranında artış kaydetti.

Çalışan yetişkin bir erkek için günlük 3.500,  yetişkin bir kadın için 2.800, çocuk için 2.100 kalori, bir genç için de 3.780 kalori gereksinimi dikkate alınarak yapılan hesaplamaya göre aileler ocak ayında yumurta için 25,3 lira, kuru bakliyat için 57,1, kuru soğan için 16,8 lira,  taze meyve için 133 lira, taze sebze için 153,7 lira, pirinç-bulgur için 61,2 lira, un için 35,2 lira, yağ için 36,7 lira,  şeker için 29,4 lira, zeytin için 35,2 lira harcamak zorunda kaldı.

Ocakta ekmek harcamaları 173,6 lirada olurken, süt-yoğurt için yapılması gereken harcama 183,3 liraya indi. Peynir harcamaları yüzde 2,86 artarak 69,5 liraya çıktı. Patates harcamaları 44,2 lira, makarna-şehriye harcamaları 22,2 lira, reçel-bal harcamaları ise 63,7 lira oldu.

GIDA DIŞI HARCAMALAR

Diğer açlık ve yoksulluk sınırı araştırmalarından farklı olarak, gıda dışı harcamaların güncel ağırlıklarının yanı sıra, aylık fiyat artışları da esas alınarak yapılan araştırmaya, göre dört kişilik bir ailenin yoksunluk hissi duymadan gıda dışındaki gereksinimlerini karşılayabilmesi için gereken harcama tutar ise ocakta bir önceki aya göre yüzde 1,37 oranında artarak 4 bin 777,4 liradan 4 bin 842,9 liraya tırmandı. 

Gıda dışı harcamalarda yaşanan artış büyük ölçüde ulaştırma harcamalarından kaynaklandı. Döviz kuruna bağlı olarak akaryakıt fiyatlarının çok yüksek oranlarda arttığı ve toplu taşıma ücretlerinin önemli ölçüde zamlandığı ocak ayında, ulaştırma harcamaları yüzde 13,69 oranında artarak dört kişilik bir aile için bin lirayı geçti.

Alkollü içki ve tütün için yapılan harcama yüzde 0,22 oranında artarak 366,9 liraya çıkarken, giyim ve ayakkabı harcamaları yüzde 6,56 azalarak 416 liraya, barınma harcamaları (kira, ısınma, elektrik, su, tamirat vb) ise 923,4 liraya indi.

Dört kişilik bir ailenin sağlık harcamaları 168,1 lira, eğlence ve kültür harcamaları 226,4 lira, eğitim harcamaları 164,4 lira, dışarıda yenilen yemek ve konaklama harcamaları 496 lira, çeşitli mal ve hizmetler için yapılması gereken harcamalar ise 320,9 lira olarak hesaplandı.  Ocakta haberleşme harcamaları ise 251,9 liraya çıktı.

YOKSULLUK SINIRI

Dört kişilik bir ailenin insan onuruna yakışır bir şekilde yaşayabilmesi için yapması gereken zorunlu gıda harcaması ile gıda dışı harcamaların toplam tutarını gösteren yoksulluk sınırının ise ocak ayında yüzde 2,48 oranında artarak 6 bin 316,2 liradan 6 bin 472 liraya çıktığı hesaplandı. Aralıkta yoksulluk sınırının yüzde 25,1’i gıda, yüzde 74,8’i ise gıda dışı harcamalardan oluştu.

2017 ZAMLARI İLK AYDAN GİTTİ

Bu yılbaşında SSK ve Bağ-Kur emeklilerine yüzde 4,73 oranında zam yapıldı. Memur emeklileri ile kamu çalışanları ise 2015 yılında yandaş sendikayla imzalanan toplu sözleşme gereğince sadece yüzde 3 oranında zam zamlandı.

Dört kişilik açlık sınırının 90 liradan fazla arttığı ocak ayında,  Kalkınma Bakanlığının verilerine göre en düşük SSK emekli aylığı 60,9 lira artarak bin 348,4 liraya, ortalama aylık ise 71,7 lira artarak bin 389,4 liraya yükseldi.  Ocakta yapılan zamla birlikte en düşük Bağ-Kur emekli aylığı 55 lira artarak bin 219,8 liraya,  ortalama Bağ-Kur emekli aylığı da 65 lira artarak bin 441 liraya çıktı.

Buna göre en düşük SSK ve Bağ-Kur emekli aylıklarına ocakta yapılan zam açlık sınırında yaşanan artışı bile karşılayamadı. Emekli aylığıyla ve maaş ve ücret geliriyle geçinenlerin satın alma gücü şimdiden 2016 yılındaki düzeyinin gerisine düştü.

Memur maaşlarına yapılan yüzde 3 oranındaki zamla birlikte en düşük memur maaşı 68 lira zamlanarak ve 2 bin 312,9 liraya, ortalama memur maaşı ise 79 lira artarak 2 bin 702,4 liraya yükseldi. Memur emeklilerinin en düşük aylığı ise yüzde 3 zamla 55 lira artarak bin 534 liraya, ortalama memur emekli aylığı ise 55 lira artarak bin 907 lira oldu.

MAAŞ VE ÜCRETLERE YAPILAN ZAM YILIN İLK AYINDA ERİDİ

-AÇLIK SINIRI OCAKTA BİN 630 LİRAYA FIRLADI.YOKSULLUK SINIRI 6 BİN 473 LİRA OLDU

-BİRLEŞİK KAMU-İŞ’İN ARAŞTIRMASINA GÖRE, DÖRT KİŞİLİK BİR AİLENİN AÇLIK SINIRI OCAKTA BİR ÖNCEKİ AYA GÖRE YÜZDE 5,91 ORANINDA ARTARAK BİN 630 LİRAYA KADAR ÇIKTI.

- DÖRT KİŞİLİK AİLENİN GIDA DIŞINDAKİ HARCAMALARI İSE OCAKTA YÜZDE 1,37 ORANINDA ARTARAK 4 BİN 843 LİRAYA KADAR YÜKSELDİ.

-DÖRT KİŞİLİK AİLENİN İNSAN ONURUNA YARAŞIR BİR ŞEKİLDE YAŞAYABİLMESİ İÇİN YAPMASI GEREKEN GIDA VE GIDA DIŞI HARCAMALARIN TOPLAMI OLAN YOKSULLUK SINIRI İSE YÜZDE 2,48 ORANINDA ARTARAK 6 BİN 473 LİRA OLDU.

-MAAŞ VE ÜCRETLERE YAPILAN ZAM YILIN İLK AYINDA ERİDİ.